Wat zijn de uitgangspunten van de Gordonmethode?

De humanistische psychologie gaat uit van een positief mensbeeld en de vooronderstelling dat ieder mens uniek is. Door bewustzijn en vrije wil is ieder mens in staat eigen keuzes te maken en zichzelf te ontwikkelen en te ontplooien.
De Gordonmethode gaat er van uit dat zowel ouders als kinderen belangrijk zijn. Er wordt gewerkt aan het opbouwen en onderhouden van een goede relatie door open, duidelijk, respectvol en invoelend met elkaar te communiceren. Hiervoor zijn verschillende communicatievaardigheden ontwikkeld (bijv. actief luisteren, verklarende ik-boodschap, positieve ik-boodschap, preventieve ik-boodschap, confronterende ik-boodschap) die je in de training uitgebreid kunt oefenen.
Om de onderlinge relatie goed te houden vermijdt Gordon het inzetten van macht. Gebruik van macht kan negatieve gevolgen hebben zoals verzet, wrok, liegen of juist angst, verliezen van eigenheid. Er wordt daarom in de Gordonmethode geen gebruik gemaakt van straffen of belonen. In plaats daarvan wordt er altijd gezocht naar oplossingen die voorzien in een ieders behoefte.

Is het Gordonconcept nog actueel?

Het Gordonconcept is een tijdloos concept. De methode is ontwikkeld in 1962 door Thomas Gordon. De basis van de Gordonmethode, nl. respectvol, duidelijk en invoelend met elkaar communiceren, blijft altijd actueel. Het uitgangspunt van de methode: ouders zijn belangrijk, kinderen zijn belangrijk, de relatie tussen ouder en kind is belangrijk, is van alle tijden.

Waarom een cursus als ik het ook in een boek kan lezen?

Een boek is een stuk goedkoper dan een cursus, bovendien kun je het boek lezen op het moment dat het je uitkomt. Je bent na het lezen van het boek op de hoogte van de theorie van de Gordonmethode.
In de cursus kun je werkelijk ervaren wat de Gordonmethode doet. Door oefeningen en rollenspelen kun je bijv. voelen en ervaren wat er met jou gebeurt als iemand macht inzet om jouw gedrag te sturen. Je ervaart zelf hoe het voelt als iemand je commandeert, of belerend toespreekt, of juist wat het met je doet als er werkelijk naar je geluisterd wordt.
Je kunt situaties van thuis inbrengen en uitspelen. Andere ouders komen vaak met herkenbare situaties. Door de cursus raak je gemotiveerd om daadwerkelijk aan de slag te gaan met de Gordonmethode.

Is de methode geschikt voor alle leeftijden?

De methode is geschikt voor alle leeftijden, van baby, peuter, kleuter, schoolkind tot puber. De basis van de Gordonmethode is communicatie. Communiceren doe je niet alleen met woorden. Een baby gebruikt lichaamstaal, gezichtsuitdrukking, klanken of huilen. Hoe beter je je kind leert kennen, hoe meer kleine signalen je herkent (bijv. in de ogen wrijven bij vermoeidheid, krampachtig huilen bij buikkrampjes), waardoor je steeds nauwkeuriger op elkaar af kunt stemmen.
Peuters, kleuters en schoolkinderen leren steeds meer woorden om uitdrukking te geven aan hun emoties en behoeften. Middels de Gordonmethode leer je je kind indirect ook om gevoelens steeds preciezer uit te drukken.
In de Gordontrainingen wordt ook besproken op welke manieren je belangrijke waarden aan je kind en tiener mee kunt geven. Zelf een goed voorbeeld geven is daarbij misschien wel de belangrijkste, naast het delen van kennis, ideeen en ervaring.
Overigens zijn de basisprincipes van de Gordonmethode ook heel bruikbaar en waardevol in de communicatie met je partner, familie, vrienden en collega’s.

Heb ik als ouder eigenlijk wel wat in te brengen met de Gordonmethode?

Gordon gebruikt geen machtsmiddelen als straffen en belonen. Dat betekent zeker niet, zoals wel eens gedacht wordt, dat je je eigen grenzen niet hoeft te bewaken of dat je je kind geen belangrijke waarden mee kunt geven. Integendeel!
In de Gordontrainingen leer je goed luisteren naar je eigen behoeften. Doen alsof je iets accepteert, terwijl het je eigenlijk behoorlijk ergert, is een gevaarlijke valkuil. Zeker als je je ergernis zolang opkropt tot je ontploft en dan kwetsende dingen zegt, of zelfs fysiek geweld gebruikt. In de trainingen oefenen je met het duidelijk aangeven van je eigen grenzen op een voor je kind respectvolle manier.
In de trainingen leer je ook op welke manieren je je kind voor jou belangrijke waarden kunt meegeven. Je kind verinnerlijkt een waarde alleen als het er zelf achter staat. Dat lukt nooit onder dwang, maar mogelijk wel door zelf het voorbeeld te geven, door (betrouwbare) informatie te geven, jouw mening te geven, er samen over te praten en soms ook door je kind te confronteren met de gevolgen van zijn/ haar gedrag.

Hoe voorkom ik conflicten?

Heel belangrijk is het om goed voor jezelf te zorgen. Je kind is belangrijk, maar jij bent net zo goed belangrijk! Als je goed uitgerust bent en toekomt aan de dingen die jou energie geven, kunt je er ook zijn voor je kind.
Door tijd samen met je kind door te brengen, samen iets te ondernemen, bouw je een band op. Door open te zijn en regelmatig iets over jezelf te vertellen, nodig je kind uit dat ook te doen. Hoe beter je elkaar kent, hoe beter je op elkaar kunt afstemmen.
Om de sfeer goed te houden kun je soms de omgeving wat aanpassen: als kinderen aan het stoeien zijn en je bent bang dat iemand zich zal bezeren aan de punt van de tafel, of dat de lamp om zal vallen, kun je besluiten om even naar buiten te gaan om te ravotten. Als je kind overprikkeld dreigt te raken, kun je even een rustmoment inbouwen, wat speelgoed opruimen of samen wat drinken.
Om het schakelen van de ene naar de andere situatie makkelijker te maken is het goed om geplande acties en veranderingen ruim van te voren aan te kondigen. Misschien raakt je kind van slag als jij het komt ophalen terwijl het nog zo lekker met een vriendje aan het spelen is. Soms kan je tiener helemaal uit zijn humeur raken omdat hij/ zij midden in een spel moet stoppen met een gamen omdat het eten klaar is. De vaardigheid die je hierbij kunt gebruiken heet: “preventieve ik-boodschap”. Je kondigt een activiteit van te voren aan en betrekt je kind in de planning. Op deze manier helpt ook de preventieve ik-boodschap om conflicten voorkomen.

Kan ik met de Gordonmethode opvoeden zonder conflicten?

Nee. De Gordonmethode biedt vaardigheden om conflicten te voorkomen, maar conflicten horen zeker ook bij een relatie en zullen er altijd zijn tussen ouder en kind en binnen een gezin. Conflicten worden binnen de Gordonmethode echter niet als iets negatiefs gezien. Door conflicten leer je verantwoordelijkheid nemen voor eigen gedrag, afstemmen op een ander, oplossingen bedenken. Als conflicten op een goede manier opgelost worden, zullen ze een relatie alleen maar versterken; het vertrouwen in elkaar neemt toe.

Hoe kan ik mijn kind opvoeden zonder straffen?

Met straffen kun je gedrag sturen, maar voor hoe lang? Je kunt je kind in de hoek zetten, of geen zakgeld meer geven, maar daarmee leert het niet om verantwoordelijkheid te nemen voor eigen gedrag. Bij straffen maak je gebruik van je macht als volwassene. Dit kan negatieve gevolgen hebben voor het gedrag van je kind zoals verzet, gevoel van wrok of dingen stiekem doen. In de cursus wordt hier dieper op ingegaan.
Veel liever wil je dat je kind begrijpt wat het gevolg is van zijn/ haar gedrag, zodat het zelf gemotiveerd is om zijn/haar gedrag te veranderen. Bijvoorbeeld omdat het pijn doet (“au, als je aan mijn haren trekt doet dat pijn”) of omdat anderen er last van hebben (“als je de radio zo hard zet, hebben de buren daar last van, dat vind ik vervelend”), of omdat materiaal kapot gaat (“als je op die manier met dat boek speelt gaat het kapot en dat vind ik echt jammer”).

De Gordonmethode maakt geen gebruik van belonen, waarom is dat zo?

Om zich bepaalde vaardigheden of waarden eigen te maken is het belangrijk dat een kind hiervoor innerlijk gemotiveerd is. Als je een kind beloont handelt het kind niet vanuit eigen motivatie. Belonen wordt gebruikt om gedrag te sturen.
De Gordonmethode gebruikt wel de positieve ik-boodschap. Subtiel maar belangrijk verschil met belonen is dat de positieve ik-boodschap niet primair bedoeld is om gedrag te sturen, maar zuiver om te laten weten dat je je blij, verrast, vertederd, etc. voelt door wat je kind doet.

Oplossingen waarmee iedereen tevreden is; kan dat?

Vaak ontstaan conflicten doordat we een oplossing verwarren met een behoefte. We houden soms krampachtig vast aan een oplossing, terwijl er vaak veel meer oplossingen zijn om aan ieders behoefte tegemoet te komen. Hopelijk wordt dit duidelijk door het volgende voorbeeld:
Je zit achter je laptop en hebt even behoefte om geconcentreerd te werken. De televisie die aanstaat is daarbij een stoorzender. Je vraagt je kind of het de televisie uit wil zetten (jouw oplossing). Je kind protesteert, want het wil dit leuke programma niet missen. In de cursus leer je naar elkaar te luisteren en te denken in termen van behoeften. Je zegt: “oke, jij wilt dit programma graag zien en ik wil graag even geconcentreerd aan het werk”. Als je geluisterd hebt naar elkaars behoeften, liggen de oplossingen soms al voor het grijpen. Jij oppert: “zal ik in een andere kamer gaan zitten?”. Je kind bedenkt: “ik zet wel een koptelefoon op.” Een andere oplossing zou kunnen zijn om het programma op te nemen, zodat je het later samen kunnen bekijken.

Mag ik me er mee bemoeien als mijn kinderen onderling ruzie maken?

Vaak kunnen kinderen, als ze aan elkaar gewaagd zijn, hun ruzies zelf op een goede manier oplossen. Soms is het echter zinvol om even te helpen. In de Gordonmethode krijg je ook vaardigheden aangereikt om te bemiddelen bij kinderruzies. Een aantal stappen zijn daarbij van belang:

  • Neutraal blijven,
  • Actief luisteren,
  • Kinderen in contact brengen.
  • Helpen bij bedenken en uitvoeren van oplossingen.

Tijdens de cursus kun je hiermee oefenen.

Wie was Thomas Gordon?

Dr. Thomas Gordon (1918 – 2002) haalde zijn PhD aan de University of Chicago bij Carl Rogers, die samen met Abraham Maslow grondlegger is van de humanistische psychologie. Tijdens zijn loopbaan verdiepte hij zich aanvankelijk in verschillende manieren van leiderschap. Rode draad hierbij was zijn overtuiging dat gebruik van macht schadelijk is voor relaties.
In 1962 ontwikkelde hij een cursus voor ouders de Parent Effectiveness Training (PET). Deze PET werd door meer dan een miljoen ouders in 43 landen gevolgd. De training laat ouders inzien dat het ouderschap een continue zoektocht is, zoeken naar balans tussen ouderlijk gezag en verantwoordelijkheid enerzijds en de ruimte en zelfstandigheid die kinderen vragen anderzijds. Sinds de officiële introductie van de Gordoncursus Effectief omgaan met kinderen in 1979 in Nederland, hebben meer dan 50.000 mensen de opleiding gevolgd.
Thomas Gordon schreef negen boeken die in 28 talen zijn vertaald en waarvan er reeds meer dan 6 miljoen zijn verkocht over de hele wereld. In 1997, 1998 and 1999 werd hij genomineerd voor de Nobelprijs voor de Vrede. In 1999 ontving hij van de American Psychologal Foundation de Gold Medal Award voor zijn voortdurende bijdragen aan de toegepaste psychologie.

Wat is de NET?

De stichting Nederlandse Effectiviteits Trainingen (NET) is gelieerd aan het netwerk van Gordon® Training Internationaal en heeft de exclusieve rechten van het Gordon® programma in Nederland en Vlaanderen. De kerntaak van de NET is het verzorgen van opleidingen en het bewaken van de kwaliteit van de Gordon® trainingen en -opleidingen.

Wat zijn de overeenkomsten tussen Gordon en Geweldloze communicatie?

Er zijn veel overeenkomsten met Geweldloze communicatie. Als je hierover meer wilt weten zou je mijn artikel Gordon en geweldloze communicatie kunnen lezen.

Wat is het verschil tussen Gordon en Tripel-P?

hier tekst

Meer lezen?

  • Luisteren naar kinderen, Thomas Gordon
  • Liefdevol communiceren met jonge kinderen, Jantine Peters
  • Luisteren naar pubers, Lieke Kalhorn
  • In ons gezin gaat alles prima (maar soms), Saskia Henderson
  • www.gordoncommunicatie.nl
  • www.gordontraining.nl
  • https://www.gordontraining.nl/wp-content/uploads/2018/09/Gordon-en-geweldloze-communicatie-definitief.pdf